सुदूरका विद्यार्थी इस्मामा तर स्थानीयलाई नै छैन चासो

गुल्मी: इस्मा गाउँपालिका-५, इस्मा रजस्थल सञ्चालित जिबराज आश्रीत बहुप्राविधिक शिक्षालयमा जियोमेटिक्स इन्जिनियरिङ्ग पढाइ हुने भएकाले सुदूरका विद्यार्थीले भरिएको छ । तेस्रो वर्षका १२ जना विद्यार्थीमध्ये आठ जना बाहिरी जिल्ला कालिकोट, जाजरकोट र बझाङ्गका छन् । पहिलो सेमेस्टरमा पनि मुगु, रुकुम पश्चिमदेखि बर्दियाका विद्यार्थीहरु छन् । तर जिल्लाकै नागरिकलाई यो विषयको महत्त्व र आवश्यकता बुझाउन शिक्षालयले चुनौति देखेको छ ।

शिक्षालय प्रमुख प्रदिप राज पाण्डेले अमिन भनेर बुझ्ने समुदायलाई त्यहि विषयको स्नातक तहको जियोमेटिक्स इन्जिनियरिङ्ग कार्यक्रम हो भनेर प्रयाप्त रुपमा बुझाउन नसकिएको स्वीकार गर्नुभयो । देशभर आवश्यक पर्ने जियोमेटिक्स इन्जिनियरिङ्ग विषय सञ्चालन गर्न दक्ष जनशक्तिको अभाव छ । तर आफुहरुले प्रयाप्त उपकरण र दक्ष जनशक्तिको व्यवस्थापन गरी पठनपाठन नियमित गरिएको पाण्डेले दावी गर्नुभयो ।

डिप्लोमा तहको ३ वर्षे जियोमेटिक्स अध्ययन गरेपछि अमिन र सर्भेक्षक पदमा काम गर्न पाउने तथा उच्च शिक्षा अध्ययन गर्न समेत सहज हुने गर्दछ । देशका धेरै ठाउँमा यो विषय अध्ययन गरेकाहरुको उच्च माग रहेको छ । भने अध्ययनपछि आफैँले जग्गाको नापजाँच लगायत सर्भे गरेर स्वरोजगार समेत हुन सकिने शिक्षालयका तालिम शाखा प्रमुख राजेन्द्र ढकालले बताउनुभयो । निजी कलेजहरुमा तीन वर्ष डिप्लोमा कोर्ष अध्ययन गर्दा करिव चार लाख रुपियाँ लाग्ने भए पनि आफुहरुको सरकारी भएका कारण ५७ हजार ४०० रुपियाँमा मात्रै शिक्षालयले जनाएको छ ।

गत वर्षदेखि इस्मा गाउँपालिकाले देशभरबाट अध्ययन गर्न आउने विद्यार्थीहरुका लागि निःशुल्क अध्ययनको व्यवस्था गरेको छ । इस्मा गाउँपालिकाका शिक्षालयको दिगोपन र विद्यार्थीहरुलाई प्राविधिक शिक्षा तर्फ आकर्षित गर्न छात्रवृतिको प्रदान गर्दै आएको इस्मा गाउँपालिका उपाध्यक्ष अधिवक्ता पार्वती कुँवरले बताउनुभयो । गतवर्ष गाउँपालिकाको छात्रवृत्तिमा ११ जना जनाले अध्ययन गरिरहेका छन् । छात्रवृतिकै कारण अहिले १४ जना भर्ना भइसकेकाले आफुहरुलाई पनि उर्जा प्राप्त भएको उपप्रमुख कुँवरले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “विद्यार्थी नहुँदा शिक्षालय मर्ज गर अन्त्यै लैजानेसम्मको चर्चा चल्यो । त्यसैले निःशुल्क छात्रवृतिको निर्णय गरेर गत वर्ष र अहिले कार्यान्वय भइरहेको छ ।”

२०७६ सालमा स्थापना भएको जिवराज आश्रीत बहुप्राविधिक शिक्षालय भने सात वर्षसम्म भौतिक पूर्वाधारविहीन छ । कुमारी आधारभूत विद्यालयका कोठाबाट पठनपाठन र स्थानीयको घरबाट कार्यालयका काम शिक्षालयले गरिरहेको छ । गाउँमा प्रशिक्षक र विद्यार्थीहरुलाई बस्ने कोठा पाउन, बजार गर्न र कापीकिताव किन्न पनि सदरमुकाम पुग्नुपर्ने बाध्यता रहेको बर्दिया ठाकुराद्वारा नगरपालिका–९ बाट अध्ययन गर्न आउनु भएका किरितार्थ उपाध्यायले गुनासो गर्नुभयो । उहाँले शिक्षालयमा समय प्रयाप्त पूर्वाधार नहुँदा पठनपाठनमा समस्या भएको बताउनुभयो ।

शिक्षालयमा प्रयाप्त प्रयोगशाला, भौतिक रुपमा पूर्णता, सुविधासहितको कक्षाकोठा लगायत आवसिय व्यवस्था हुनुपर्ने हो । तर, कुनै पनि बिषय नमिल्ने स्थानमा शिक्षालय स्थापना भएको छ । शिक्षालय स्थापना भएको छ वर्षमा गुल्मीसहित हुम्ला, जुम्ला, कालिकोट, जाजरकोट, सुर्खेत, रुकुम, बझाङ, बाजुरालगायतका ठाउँबाट आएका विद्यार्थीले कष्टपूर्ण रुपमै अध्ययन सकेका छन् ।

लामो समय इस्मा गाउँपालिका र मन्त्री परिषदका कारण ४४ रोपनी जग्गा हुँदा पनि पूर्वाधारको काम भएको थिएन् । अहिले शिक्षालयलाई ३० वर्षका लागि जग्गा भोगाधिकार दिने इस्मा गाउँपालिकाको गाउँ सभाले निर्णय गरेको छ । तर कति जग्गा शिक्षालयले लिने भन्ने विषयमा निर्णय भइसकेको छैन । चालु आर्थिक वर्षमा शिक्षालयको भौतिक पूर्वाधार निर्माणका लागि तीन करोड रुपियाँ विनियोजन भएकाले डिपिआरलगायत भवन निर्माण गर्न आवश्यक समन्वय भइरहेको शिक्षालय प्रमुख प्रदिप राज पाण्डेले बताउनु जानकारी दिनुभयो। -गोरखापत्र अनलाइन